بر اساس این تئوری :

۱) شرکت‌ها تامین مالی از محل وجوه داخلی را ترجیح می‌دهند.

۲) شرکت درصدد سود تقسیمی مورد نظر را بر اساس فرصت‌های سرمایه‌گذاری خود تنظیم می‌کنند.

۳) خط مشی با ثبات تقسیم سود سهام، به علاوه نوسان‌های غیر قابل پیش‌بینی در سودآوری و فرصت‌های سرمایه‌گذاری، ‌به این معنی است که جریان‌های نقدی ایجاد شده از درون ممکن است کمتر یا بیشتر از هزینه های سرمایه‌گذاری باشد. اگر این جریان‌های نقدی از میزان هزینه های سرمایه‌گذاری کمتر باشد، شرکت ابتدا از موجودی نقد یا فروش اوراق بهادار کوتاه مدت استفاده می‌کند.

۴) اگر نیاز به تامین مالی خارج از شرکت احساس شود، شرکت‌ها ایمن‌ترین اوراق بهادار را منتشر می‌کنند. یعنی آن‌ ها اول با بدهی شروع می‌کنند سپس اوراق بهادار دارای ماهیت ترکیبی همچون اوراق قرضه قابل تبدیل و در نهایت سهام به عنوان آخرین ابزار تامین مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدل سلسله مراتبی تامین مالی شرکت در ساده‌ترین شکل خود عنوان می‌کند هنگامی که جریان‌های نقدی داخلی یک شرکت جهت انجام سرمایه‌گذاری‌ها و پرداخت سود نقدی کفایت نمی‌کند؛ شرکت‌ها اقدام به انتشار بدهی می‌کند، اوراق سهام هرگز منتشر نمی‌شوند، مگر شرکت ناچار به انتشار اوراق بدهی با نرخ بهره بالا بوده و هزینه بحران مالی در سطح بالایی قرار گیرد (نایبی، ۱۳۸۸).

۲-۲-۸نظریه موازنه ایستا

در غالب این نظریه شرکت‌ها سعی می‌کند بین ارزش صرفه‌جویی مالیاتی بهره و هزینه ورشکستگی و هزینه نمایندگی تعادل برقرار سازند. طبق این نظریه، شرکت بایستی آنقدر بدهی را با سهام و سهام را با بدهی تعویض و جایگزین کند تا ارزش آن حداکثر گردد (فرانک و همکاران، ۲۰۰۳). در نظریه موازنه ایستا، فرض بر وجود ساختار سرمایه بهینه است و این ساختار سرمایه از طریق ترکیبی از منابع مختلف تامین مالی که هزینه ها و منافع حاصل از تامین مالی از طریق بدهی را با هم برابر می‌سازد، قابل دسترسی است. همچنین، در این نظریه فرض می‌شود که نسبت اهرم مالی بهینه یا هدف وجود دارد و بازار هر گونه انحراف (چه به صورت افزایش و چه به صورت کاهش) از این نسبت را خبری نامطلوب تلقی می‌کند. این اهرم مالی بهینه را می‌توان از طریق برابری توازن بین هزینه ها و منافع حاصل از مبالغ اضافی بدهی شناسایی کرد (چن و استرنج، ۲۰۰۵). ‌بر اساس تئوری توازنی ایستا، شرکت‌ها نسبت بدهی بهینه را از طریق سنجش مزایا و هزینه انتشار اوراق بدهی جدید تعیین می‌کند. منافع انتشار بدهی می‌تواند شامل مزایای مالیاتی هزینه بهره و کاهش مشکلات نمایندگی ناشی از وجوه نقد آزاد و هزینه های انتشار بدهی شامل هزینه های بلقوه ورشکستگی و ناسازگاری‌های بین سهام‌داران و اعتباردهندگان باشد (فاما و فرنچ، ۲۰۰۵). این نظریه، بیان می‌کند که منافع مالیاتی ناشی از ایجاد بدهی، ارزش شرکت بدهی‌دار را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، هزینه های بحران مالی و ورشکستگی احتمال ناشی از عدم ایفای به موقع تعهدات، ارزش شرکت بدهی‌دار را کاهش می‌دهد. لذا ساختار سرمایه شرکت را می‌توان به منزله توازن بین منافع مالیاتی بدهی و هزینه های بحران مالی و ورشکستگی احتمالی ناشی از بدهی تلقی نمود از این رو، این دو عامل خنثی کننده یکدیگر (توازن منافع و مخارج ناشی از بدهی) به استفاده بهینه از بدهی در ساختار سرمایه منجر می‌شود (سیبیلکو، ۲۰۰۵).

نواقص بازار سرمایه

سایر نواقص بازار سرمایه باعث تغییر تعادل قیمت سهام بر طبق بازده منتظره و ریسک آن‌ ها می‌شود، در نتیجه باعث می‌شوند تا اهرم دارای تاثیراتی به جز تاثیرات مالیات و هزینه های ورشکستگی بر ارزش شرکت باشد (ون هورن، ۱۳۶۹). در عالم واقعیت بازار کامل نیست و دارای نقص‌هایی می‌باشد که سبب می‌شود بعضی اوقات نظریات میلر و مودیلیانی درست از آب در نیاید. در ذیل به برخی از این نواقص اشاره می‌شود.

هزینه نمایندگی :

وام دهندگان (طلبکاران شرکت) انتظار دارند که امنیت سرمایه های آن‌ ها در شرکت تضمین شود و خطرات ورشکستگی و از بین رفتن اصل و فرع سرمایه به حداقل برسد. در واقع تضاد منافع بین سرمایه‌گذاران (سهام‌داران، صاحبان اوراق قرضه و وام دهندگان) و مدیران موجب شود که به خاطر رعایت حقوق صاحبان سرمایه‌گذاران کنترل‌هایی بر نحوه عملکرد مدیریت وضع شود و محدودیت‌هایی را در مفاد قراردادهای وام یا اعتبار ایجاد کنند و از مدیریت می‌خواهند با قراردادهایی جبرانی و پاداش و تشویق‌های لازم بازده سرمایه آن‌ ها را تضمین کند. هر چقدر که میزان بدهی افزایش یابد میزان صرفه‌جویی مالیاتی بعد یک حد معین به علت بالا رفتن هزینه های نمایندگی کاهش می‌یابد. از جمله محدودیت‌هایی که می‌تواند به شرکت تحمیل شود نگهداری وجه نقد بیشتر، محدودیت در پرداخت صدور سهام جایزه و حق تقدم، اعمال مداخله در انتصاب مدیران ارشد، کنترل میزان بدهی شرکت، فشار برای پایین آوردن هزینه های تولید و اجرایی و طرح‌های سرمایه‌گذاری می‌باشد (میرز، ۱۳۷۳). طبق این نظریه که برای نخستین بار توسط جنسن و مکلینگ در سال ۱۹۷۶ ارائه شد، ساختار سرمایه شرکت از طریق هزینه های نمایندگی ناشی از تضاد منافع بین ذی نفعان مختلف شرکت تعیین می‌گردد. این ۲ محقق، در چهارچوب واحد اقتصادی، دو نوع تضاد منافع را شناسایی می‌کنند :

الف) تضاد منافع بین مدیران و صاحبان سهام، و

ب) تضاد منافع بین صاحبان سهام و دارندگان اوراق بدهی شرکت.

به نظر جنسن و مکلینگ، می‌توان با ایجاد توازن بین مزایای حاصل از بدهی همچون منافع مالیاتی و هزینه های نمایندگی بدهی به یک ساختار مطلوب سرمایه دست پیدا کرد (جنسن و مکلینگ، ۱۹۷۶). بخش عمده‌ای از تلاش‌های پژوهشگران امور مالی در سال‌های اخیر، صرف الگوهای مبتنی بر هزینه نمایندگی شده است. طبق این الگوها، ساختار سرمایه بر اساس هزینه های نمایندگی تعیین می‌شود. عامل پیدایش این نظریات، تضاد منافع گروه‌های مختلف از جمله سهام‌داران، بستانکاران و مدیران است. تضاد میان منافع مدیران و صاحبان سهام شرکت‌ها از دو منبع مختلف نشأت می‌گیرد :

نخست، مدیران تمایل دارند تا از برخی منابع شرکت به سود خود استفاده کنند. دومین علت تضاد از این واقعیت سرچشمه می‌گیرد که اگر مدیران از سهام‌داران عمده شرکت نباشند، دیگر انگیزه‌ای ندارند تا دست به کارهای متهورانه بزنند، ریسک‌هایی را بپذیرند و فرآورده‌های جدیدی را به بازار عرضه کنند (جهانخانی، ۱۳۷۳). اعتبار دهندگان نیز مایلند برای حفظ حقوق خود، در شرکتی که اعتبار می‌دهد نظارت‌هایی را اعمال کنند. اعمال نظارت نیازمند هزینه است و این موضوع یکی از اشکال هزینه های نمایندگی است (احمدپور، یحیی زاده، ۱۳۸۳).

هزینه بحران مالی

مقصود از هزینه های بحران مالی، ورشکستگی است، ولی ‌به این پدیده محدود نمی‌شود. هزینه های بحران مالی را می‌توان به دو دسته تقسیم نمود :

هزینه های مستقیم : این دسته هزینه ها مربوط به ناباب شدن موجودی‌ها، حقوقی و اداری را شامل می‌شود.

هزینه های غیرمستقیم :

عوامل مؤثر بر بازدهی

سرمایه گذاری در سهام تابع عواملی نظیر، میزان بازدهی و ریسک و مقایسه سایر دارایی ها است . بازدهی سهام می‌تواند به عوامل متعددی بستگی داشته باشد. به طور کلی می توان این عوامل را به دو گروه کلی تقسیم کرد:

گروه اول، عواملی را در بر می‌گیرد که سود نقدی و مزایای پرداختی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برخی از عواملی که سود نقدی را تحت تاثیر قرار می‌دهند به شرح زیر می‌باشند :

• • سود نقدی ‌و کارایی بنگاه که مستقیماً به مدیریت آن وابسته است. چگونگی مدیریت بنگاه تاثیر روشنی بر کارایی فعالیت های تولیدی و تجاری، سودآوری، قدرت و سلامت مالی و امکانات رشد بالقوه بنگاه دارد.

• • معافیت های مالیاتی: بازدهی سهام را از دو جنبه تحت تاثیر قرار می‌دهد، از یک طرف موجب افزایش سود بنگاه شده واز طرف دیگر مالیات کمتر بر سرمایه گذاری دردارایی های مالی، موجب افزایش تقاضای سرمایه گذاری در سهام می‌گردد؛ این عوامل نیز اثر خود را در افزایش قیمت سهام نشان می‌دهد.

• • • ظرفیت بازار و نوع کالای تولیدی شرکت نیز به نوبه خود، سود شرکت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هرچه ظرفیت بازار برای کالایی که شرکت تولید می‌کند بیشتر باشد، میزان فروش آن بنگاه بیشتر بوده و لذا درآمد و سود بنگاه بیشتر خواهد بود؛ همچنین سود جاری وآینده شرکت تا حد زیادی تحت تاثیر اوضاع و شرایط اقتصادی حاکم بر کشور نیز می‌باشد.

  

• • میزان وابستگی شرکت به ارز: از آنجا که برخی شرکت ها برای ادامه فعالیت خود ناچارند مواد اولیه را از بازارهای خارجی تهیه کنند، وابستگی کمتر در این زمینه، سود بنگاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد .

• اندازه شرکت : ازآنجایی که شرکت های بزرگ به منابع مالی ارزان تری دسترسی دارند ، از کارایی و سود دهی بیشتری برخوردارند .

گروه دوم که نرخ بازدهی را تحت تاثیر قرار می‌دهد شامل عواملی است که بر قیمت سهام مؤثر هستند. نرخ بازدهی سهام، علاوه بر سود و مزایای پرداختی، تحت تاثیر قیمت سهام نیز می‌باشد. قیمت سهام نیز تابع عوامل متعددی است، برخی از این عوامل عبارتند از: (احمدی،۵۳:۱۳۸۲)

• • روند آینده اقتصادی (انتظارات سهام‌داران): چنانچه سهام‌داران نسبت به تحولات آتی اقتصاد خوش بین باشند، تقاضای خرید سهام خود را افزایش می‌دهند. تقاضای بیشتر برای خرید سهام، موجبات افزایش قیمت سهام را فراهم می‌سازد و برعکس.

• • کیفیت ترکیب سهام‌داران: بسته ‌به این که اکثریت سهام‌داران بازار سهام کدامیک از ‌گروه‌های سرمایه گذاران کم تحرک، سرمایه گذاران حرفه ای وسفته بازان باشند، تغییرات قیمت سهام متفاوت خواهد بود.

• قابلیت نفوذپذیری سهام، نرخ تورم، چگونگی توزیع درآمد، نحوه قیمت گذاری سهام و میزان عرضه سهام که تحت تاثیر عوامل اقتصادی و غیر اقتصادی است ، قیمت سهام را متاثر می‌سازد.

از عوامل دیگری که سود و مزایای پرداختی و قیمت سهام را تحت تاثیر قرار می‌دهد، می توان به عوامل فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، فنی و تکنولوژیک اشاره نمود.

۲-۲-۵- بازده غیر عادی:

در روش استاندارد پژوهش های رویدادی، بازده غیر عادی عبارت است ازتفاوت بین بازده واقعی و بازده مورد انتظار (عادی).

در عمل برای سنجش بازده غیر عادی روش های زیر متداول است:

1. 1. بازده میانگین تعدیل شده: این کمیت با کسر میانگین بازده سهم j در طول دوره برآورد از بازده واقعی سهم مذکور ‌در دوره رویداد به دست می‌آید. در این روش ریسک سهم یا بازده پرتفوی بازار در دوره رویداد کنترل نمی شود.

1. 1. بازده تعدیل شده بازار: بازده غیر عادی با کسر بازده بازار از بازده سهم j در دوره رویداد به دست می‌آید. در این روش ریسک سهم معادل ریسک پرتفوی بازار در نظر گرفته می شود.

1. خطای پیش‌بینی الگوی بازار: بازده غیر عادی طبق این روش از تفاضل بازده واقعی سهم j در دوره رویداد با بازده پیش‌بینی شده ( بر اساس الگوی بازار) به دست می‌آید. یعنی

در این فرمول ها، A_jt بازده غیر عادی سهم j در دوره t ، r_jt بازده واقعی سهم j در دوره t، E(r_jt) معادل بازده پیش‌بینی شده بر اساس الگوی بازار است. a_j و B پارامتر های برآوردی برای الگوی بازار و R_m بازده واقعی پرتفوی بازار در دوره t است. پارامتر های مذکوربر مبنای روش حداقل مربعات خطا (OLS) از روی رگرسیون زیر و بر مبنای داده های تاریخی برآورد می شود.

بازده غیر منتظره یا بازده غیر عادی در هر دوره زمانی از طریق e_j ( خطای تصادفی) نشان داده می شود. (کرمی و تاجیک،۳۴۵:۱۳۸۷)

از مقایسه الگوی بازار با روش های اول و دوم می توان دریافت که در بازده میانگین تعدیل شده بازارa برابر صفر وB معادل یک در نظر گرفته می شود. روش های اول و دوم از نظر عملیاتی ساده تر است، اما در مجموع استفاده از الگوی بازار رایج تر است. ضمن اینکه ریسک و حرکت بازار در طول دوره رویداد در الگوی بازار کنترل می شود. (کرمی و تاجیک، ۳۴۶:۱۳۸۷)

۲-۳- پیشینه پژوهش:

۲-۳-۱- پژوهش های خارجی:

بیشتر تحقیقات انجام شده در زمینه ساختار سرمایه و هزینه سرمایه در خارج از ایران ، پیرامون مقایسه راه های مختلف تامین مالی و بررسی اثرات هر یک بر ساختار سرمایه ، هزینه سرمایه، بازده و ارزش شرکت ها، تاثیر نوع صنایع مختلف بر تصمیمات ساختار سرمایه و عوامل تعیین کننده اهرم مالی بوده است. این تحقیقات با مطرح شدن مقاله مشهور مودیلیانی و میلر در سال ۱۹۵۸ در زمینه نقش بدهی ها در ساختار سرمایه شروع شد و بعدها مبنای تحقیقات زیادی قرار گرفت. همچنین تحقیقاتی در زمینه تاثیر بدهی ها و اهرم مالی بر بازده و ارزش شرکت ها و عوامل تعیین کننده اهرم مالی وجود دارد.

به طور کلی عقیده بر این است که شناخت و ارزش گذاری شرکت ها بر اساس دارایی ها و چگونگی تامین مالی آنان به شناخت ساختار سرمایه وابسته است. بر اساس پژوهش های صورت گرفته، در شرایطی خاص که بازار کارا نامیده می شود، ساختار سرمایه عاملی اساسی در تعیین ارزش شرکت محسوب می شود. (مودیلیانی و میلر،۱۹۶۳) درست از همین زمان بود که ساختار سرمایه و عوامل مؤثر بر آن مورد توجه محققان قرار گرفت. علت این توجه نیز به دلیل تاثیر پذیری بازده و ریسک شرکت ها از تصمیم گیری های مربوط به نوع تامین مالی است.

مودیلیانی و میلر(۱۹۵۸)، این بحث را مطرح کردند که آیا استفاده از بدهی ها در ساختار سرمایه شرکت ها بر ارزش شرکت وهزینه سرمایه تأثیر می‌گذارد؟ در مدل مورد استفاده آن ها تنها متغیر توضیح دهنده، نسبت اهرمی است. آن ها همچنین از مجذور نسبت اهرمی جهت آزمون خطی بودن رابطه استفاده کردند. این پژوهشگران آزمون های خود را در بخش نفت و گاز و خدمات رفاهی که هر یک دارای ریسک متفاوتی است انجام دادند و ‌به این نتیجه رسیدند که استفاده از بدهی ها بر ارزش شرکت تأثیر مثبت وبرمیانگین موزون هزینه سرمایه نیز تا حد محدودی تأثیر خواهد گذاشت.F

۱۱-۲-۱: فنون رفتاری

پسخوراند زیستی آرمیدگی مراقبه و ورزش‌های نفس ،همگی از زمره‌ی فنون رفتاری کنترل و مقابله با پاسخهای فیزیولوژیایی در برابر موقعیتهای تنش‌زا هستند.

پسخوراند زیستی: در آموزش پسخوراند زیستی شخص اطلاعاتی پسخوراند درباره‌ یکی از جنبه‌های وضع فیزیولوژیایی خود دریافت می‌کند و بر آن اساس، می‌کوشد آن وضع را تغییر دهد برای نمونه در زمینه‌ی کنترل ومقابله با سردردهای تنشی، الکترودهای روی پیشانی نصب می‌شود و هر گونه حرکت ماهیچه‌ی پیشانی به کمک دستگاه های برقی، دریافت و تقویت می‌شوند و به صورت علامت‌های شنیداری به شخص پسخورانده می‌شود. با انقباض ماهیچه، علامت شنیداری با صدای زیر پخش می‌شود و همزمان با رها یا آرام سازی ماهیچه با صدای بم وقتی شخص یادبگیرد زیر و بمی صداهای مذبور را کنترل کند این نکته را نیز می آموزد که ماهیچه‌ی پیشانی را آرام کند معمولاً آرام سازی ماهیچه‌ی پیشانی منجربه آرامش ماهیچه‌های فرق سر و گردن نیز می‌شود. چهار تا هشت هفته پس از این آموزش پسخوراندی، شخص یاد می‌گیرد همین که فرار رسیدن تنش احساس می‌شود آن را شناسایی کند و بدون پسخوراند ماشینی خودش آن را کاهش دهد(ریتا ال.اتکینسون).

آرامش‌آموزی: تاکنون فرض بر این بود که آن دسته از فرایندهای فیزیولوژیایی تحت کنترل دستگاه عصبی نظیر ضربان قلب و فشار خون فرایندهای خود کارند و به کنترل ارادی در نمی‌آیند. اما آزمایشهایی چند نشان داده که آدمی می‌تواند راه و روش تغییر فشار خون و ضربان قلب خود را بیاموزد. ‌بر اساس نتایج حاصل از این بررسی‌ها روش های درمانی تازه ای برای بیماران مبتلا به فشار خون ساخته شده است. در یکی از روش‌ها نگاره‌ای از نوسانهای فشار خون شخص به نمایش درمی‌آید و شیوه های آرام سازی مجموعه ماهیچه‌های گوناگون آموزش داده می‌شود. ‌به این ترتیب که بیمار راهنمایی می‌شود به اینکه مجموعه ماهیچه‌های مشت یا شکم را سخت منقبض کند. سپس آن ها را رها سازد وتفاوت این دو وضعیت را حس کند. سپس همین کار از ماهیچه‌های پا و مچ پا آغاز و رفته‌رفته سراسر بدن را می‌پیماید تا به ماهیچه‌های گردن و صورت می‌رسد تا سرانجام یاد بگیرد که کشیدگی یا تنش ماهیچه‌های خود را تغییر دهد. این آمیزه‌ی پسخوراند زیستی و آرمش آموزی در بعضی مردم به اندازه داروهای ضدفشار خون در کم کردن فشار خون کارایی داشته است. جمع بندی بررسی‌های بسیار فراوان که در آن ها پسخوراند زیستی و آرمش‌آموزی برای درمان سردردها و فشارخون به کار رفته نشان می‌دهد در این تدابیر مهمترین متغیر، همان یادگیری شیوه آرمش‌آموزی است. بعضی مردم به کمک پسخوراند زیستی آرمش‌آموزی را سریعتر یاد می‌گیرند و بعضی مردم بدون پسخوراند زیستی با آموزش دیدن در زمینه‌های رهاسازی ماهیچه‌ها به همان سهولت بر آرمش آموزی مسلط می‌شوند به نظر می‌رسد میزان اثربخش بودن آرمش آموزی به خصوصیات افراد بستگی داشته باشد. آرمشآموزی برای کسانی که در کم کردن فشار خون خود به دارو گرایش ندارند موثرتر است. و در عین حال بعضی کسانی که شیوه کنترل فشار خون از راه آرمیدگی را آموخته‌اند آن را وقت‌گیرتر می‌دانند ورها می‌کنند(همان منبع).

شرطی سازی عامل فشار خون و ضربان قلب: برای گروهی آزمودنی هر بار که فشار خون و ضربان قلب به طور همزمان کاهش می‌یافت. پسخوراند زیستی به صورت نور و صوت ارائه می‌شد. در گروه دیگری همان پسخوراند برای افزایش همزمان آن دو متغیر ارائه می‌شد. آزمودنیهای طب فقط یک جلسه ی شرطی سازی، به طرز معناداری فشار خون و ضربان قلب خود را کنترل کردند. گروهی که به خاطر کاهش متغیرها تقویت می‌شد در خلال جلسات بعدی، بیشتر و بیشتر کنترل پیدا کرد. اما تقویت گروه دوم همسانی کمتری به دست داد(همان منبع).

مراقبه: در زمینه ایجاد آرمش و کم کردن برانگیختگی فیزیولوژیایی مراقبه شیوه کارآمدی به شمار می‌رود. تقریباً همه‌ بررسی‌ها درباره مراقبه، خبر از توفیق آزمودنی‌ها در کاهش میزان تنفس، کاهش میزان مصرف اکسیژن و کاهش میزان پس دادن گاز کربنیک داده است. علاوه بر این ها تغییراتی هم در فعالیت EEG آزمودنی‌ها دیده شده که خود حاکی از کاهش برانگیختگی قشر مخ به هنگام مراقبه و این نیز به معنای کاهش سطح فعالیت ذهنی و مغزی است. مراقبه در کمک به مردمان گرفتار اضطراب مزمن و همچنین افراد دچار کمبود عزت نفس نیز با توفیق همراه بوده است. در عین حال، پژوهشگری پیشگام در این زمینه بر آن است که با استراحت ساده نیز می‌توان به نتایج مشابهی دست یافت. پس از بررسی جامع شواهد پژوهشی ‌به این نتیجه رسیده است که بین دو دسته شرکت کننده در برنامه های مراقبه ‌و استراحت از لحاظ میزان ضربان قلب میزان تنفس و مصرف اکسیژن فشار خون و سایر متغیرهای فیزیولوژیایی در پژوهش‌های گوناگون تفاوت‌های همسان و هماهنگی وجود ندارد ‌به این تربیت فقط با استراحت کردن نیز می‌توان به همان تاثیرات کاهش تنش برخاسته از مراقبه دست یافت(همان منبع).

ورزش: آمادگی جسمانی عامل پراهمیت دیگری است برای مقابله با تنش ضربان قلب و فشار خون کسانی که به صورت منظم به ورزشهایی نفس‌گیر می‌پردازند یعنی هر گونه از قبیل یورتمه دویدن با جاگینگ ،شنا یا دوچرخه سواری هنگام مواجهه با موفقیت تنش‌زا به طرز معناداری کمتر از میزان آن در کسانی است که به صورت منظم ورزش نمی‌کنند علاوه بر این بروان نیز دریافت که احتمال بیمار شدن کسانی که آمادگی جسمانی دارند بر اثر رویدادهای تنش‌زا کمتر از دیگران است. ‌بر اساس همین برنامه های متعددی برای مقابله با تنش تهیه شده که در آن ها بر آمدگی جسمانی تکیه می‌شود(همان منبع).

الف-۱۱- ۳: نظریه شناختی

۲-۱۸-۱- ارتباطات^[۶۳]:

مدیران می‌توانند پیام ها و مجاری ارتباطات را تحریف و بدین طریق تعارض ایجاد کنند. ابهام در پیام ها، و ارسال پیام های تهدید آمیز تعارض را تشویق و ایجاد می‌کند.

۲-۱۸-۲- عدم تجانس^[۶۴]:

یکی از راه های ایجاد تحرک در واحدی که رکورد و بی تحرکی بر آن حاکم است افزودن افرادی به آن واحد هستند

که دارای پیشینه،تجربه و ارزش های خیلی متفاوت تراز اعضای فعلی آن واحد هستند.ورود چنین افرادی به واحد یا گروه، موحب به هم خوردن وضعیت موجود خواهد شد(رابینز، ۱۳۸۱: ۳۷۶).

۲-۱۸-۳- رقابت:

مدیریت می‌تواند به وسیله ایجاد موقعیت های رقابتی بین واحدها تعارض را تحریک کند.یکی از بهترین راه ها برای ایجاد تعارض تغییر دادن ساختار از طریق افزایش تفکیک افقی است (رابینز، ۱۳۸۱: ۳۷۶).

۲-۱۹- شیوه های رفع تعارض:

وقتی تعارض مخرب یا غیر کارکردی باشد بر اثر بخشی سازمانی تأثیر منفی می‌گذارد. ‌بنابرین‏ اقداماتی باید انجام شود تا تعارض به یک سطح قابل قبول برسد. استفاده از شیوه های مشروع در زیر موجب رفع تعارض می شود:

۲-۱۹-۱- اهداف فراگیر مشترک:

هدفی است که مورد پذیرش دو یا چند واحد، و چنان جالب توجه و جذاب باشد که نتواند تنها از طریق به کارگیری منابع یک واحد به تنهایی محقق شود. این هدف بدون مساعدت و مشارکت همه واحدها نمی تواند حاصل شود. این اهداف بایستی از طریق ملزم کردن طرفین ناراضی به کار کردن با یکدیگر، و به صورت متقابل محقق شود.

۲-۱۹-۲- کاهش وابستگی دو طرفه بین واحدها:

موقعی که وابستگی های دو طرفه و یک طرفه موجب تعارضاتی می‌شوند. کاهش این وابستگی ها باید به عنوان یک راه حل ممکن در نظر گرفته شود (رابینز، ۱۳۸۱: ۳۷۴-۳۷۰).

۲-۱۹-۳- توسعه منابع:

موقعی که پیش‌بینی می شود کمیاب بودن، نوعی تعارض ایجاد می‌کند، ساده ترین روش برای حل آن و راه حلی

که طرفین تعارض را راضی کند این است که منابع در دسترس توسعه داده شوند.

۲-۱۹-۴- حل مسأله به صورت دو طرفه:

حل مسأله به صورت دو طرفه به عنوان معتبر ترین روش برای حل تعارض بین گروهی توصیه شده است. این فن طرفین تعارض را ملزم می‌سازد که برای بحث پیرامون موضوع های مورد اختلاف رو در روی هم قرار گیرند و مسئولیت مشترک حل تعارض را به عهده گیرند.

۲-۱۹-۵- اختیار رسمی^[۶۵]:

اختیاری که ما فوق بر طرفین درگیر دارد بسیار مهم است.

۲-۱۹-۶- افزایش روابط متقابل:

در صورت مساوی بودن سایر شرایط، تعامل بیشتر افراد با یکدیگر به احتمال زیاد موجب می شود که آن ها منافع و پیوندهای مشترکی را بیابند که می‌توانند همکاری را تسهیل کنند (رابینز، ۱۳۸۱: ۳۷۵).

۲-۱۹-۷- معیار ها و سیستم های پاداش جامع سازمان:

اگر تفاوت در ارزشیابی و پرداخت ها باشد ایجاد تعارض می‌کند، مدیریت بایستی معیارهایی برای عملکرد مورد نظر قرار دهد که واحدها بر اساس همکاری شان مورد ارزشابی قرار گیرند و پرداخت بر این اساس صورت گیرد.

۲-۱۹-۸- ادغام واحدها تعارض:

پیشنهاد نهایی برای حل تعارض این است که واحدهای متعارض مرزهای خود را گسترش دهند منبع محرک تعارض را جذب کنند (رابینز، ۱۳۸۱: ۳۷۶).

۲-۲۹- رابطه هوش فرهنگی^[۶۶] و مدیریت تعارض:

امروزه یکی از مسایل اساسی در مدیریت سازمان­ها، رویارویی با تفاوت­ها و تعارض سازمانی است چرا که تعارض، اجتناب ناپذیر است و کسی نمی­تواند ادعا کند که با آن روبرو نشده و با نخواهد شد. از سوی دیگر،‌ با رشد تعامل توأم با تفاوت­های فرهنگی، احتمال بروز تعارض بیشتر خواهد شد و کسانی که نمی­دانند چگونه یک ارتباط مؤثر برقرار کنند، چگونه تعارض­ها را شناخته و مدیریت کنند، منافعی را از دست خواهند داد (جانسون و برت، ۲۰۰۶ :۴۶).

برعکس، کسانی که از هوش فرهنگی و راهبردهای حل تعارض به خوبی استفاده ‌می‌کنند فرصت خلق مسیر پیدا خواهند کرد. چرا که افراد دارای هوش بالا، تصمیم گیرندگانی مذاکره کننده،‌ شبکه ساز و حتی رهبران بهتری برای دنیای جهانی شده نوین هستند و از این رو است که سازمان­ های امروزی خواهان جذب کارکنانی با هوش فرهنگی بالا هستند (رامیرز،۲۰۱۰ :۴).

نکته قابل تأمل این جاست، که رابطه­ بین هوش فرهنگی و تعارض در عرصه مطالعه­های تجربی مورد بی­مهری واقع شده است و خلاء و نبود تحقیق در این خصوص، به ویژه در کشور ما ایران، به وضوح دیده می­ شود. لذا محققان‌در این مقاله تلاش کردند این رابطه را مورد بررسی قرار دهند، ‌بنابرین‏ با مرور مبانی نظری و پیشینه­ مطالعاتی پیرامون تعارض و راهبردهای حل تعارض، هوش فرهنگی و ابعاد آن، فرضیه های تحقیق مبنی بر رابطه­ بین هوش فرهنگی و ابعاد آن با توان حل تعارض را مطرح کرده واین روابط را در مدل ساختاری مورد آزمون قرار دادند(لیورمور، ۲۰۱۱ :۱۶).

فرهنگ لغت و بستر، تعارض را به صورت نبرد و اختلاف نیروهای متضاد و تضاد بین غرایز با اخلاق و ایده­آل­های دینی و اخلاقی تعریف ‌می‌کنند. جن (۱۹۹۷-۱۹۹۵) برای تعارض سه شکل مهارتی، ارتباطی و فرآیندی قابل است و آمازون (۱۹۹۶) برای سازه­ی تعارض دو شکل کارکردی و غیر کارکردی عنوان ‌کرده‌است که مفهوم سازی اصلی تعارض بر شکل غیر کارکردی آن متمرکز است (پاندی، ۱۹۶۷ :۵۴) و به عنوان

1. 1. .conflict ↑

1. 1. . Cultures ↑

1. 1. . Cultural Intelligence ↑

1. 1. .accommodation ↑

1. 1. .collaboration ↑

1. 1. .avoidenc ↑

1. 1. .compromise ↑

1. 1. .competition ↑

1. 1. . Cognitive ↑

1. 1. . Metacognitive ↑

1. 1. . Motivational ↑

1. 1. ^۱۳. Conduct ↑

1. 1. ۱۴٫Avoidenc ↑

1. 1. ۱۵٫ Compromise ↑

1. 1. ۱۶٫ Accommodation ↑

1. 1. ۱۷٫ Collaboration ↑

1. 1. ۱۸٫ Competition ↑

1. 1. . Conflict ↑

1. 1. ۲۰٫ Depends on the interaction ↑

1. 1. ۲۱٫ Incompatible goals ↑

1. 1. ۲۲٫ The traditional view ↑

1. 1. ۲۳٫ View of human relations ↑

1. 1. ۲۴٫View of Interactionist perspective ↑

1. 1. . Dimensions of Conflict ↑

1. 1. .Lose-Lose ↑

1. 1. .Lose-win ↑

1. 1. .win-lose ↑

1. 1. .win-win ↑

1. 1. ۳۰٫ Hidden Conflict ↑

1. 1. ۳۱٫ Perceived conflict ↑

1. 1. ۳۲٫ Disclosure of Conflicts ↑

1. 1. ۳۳٫ Consequences of conflict ↑

1. 1. ۳۴٫conflict Fundamental ↑

1. 1. ۳۵٫ Levels of Conflict ↑

1. 1. ۳۶٫ Wanted – Wanted ↑

1. 1. ۳۷٫ Avoid – Avoid ↑

1. 1. ۳۸٫ Wanted – avoid ↑

چندین مطالعه ی مروری، شواهدی از تاثیر درمان های روان شناختی را بر شدت درد کودکان و نوجوانان مبتلا به درد های شکمی و سردرد ارائه کرده‌اند. به عنوان مثال تراتمن و همکاران (۲۰۰۲) گزارش کرده‌اند که کودکانی که درمان های روان شناختی دریافت کرده بودند در مقایسه با آنهایی که تحت درمان قرار نگرفته بودند، کاهش معناداری را ‌در شدت درد گزارش کردند(۷۰ درصد ‌در مقابل‌ ۳۰ درصد)(پالرمو، ۲۰۰۹). برخی از مبتلایان به درد مزمن، از طریق سرکوبی یا اجتناب، در جهت کنترل کردن تجارب منفی مرتبط با دردشان، گام بر می دارند. اما چنین اقداماتی منجر به بدتر شدن عملکردشان می شود. به عنوان مثال، تلاش برای سرکوبی افکار، ممکن است دقیقا منجر به افزایش فراوانی و شدت آن ها شود و تلاش در جهت عدم تجربه هیجانات منفی ممکن است در افزایش تاثیرات آن ها نقش داشته باشد(چو^[۴۲] و همکاران، ۲۰۱۰). مطالعات زیادی فواید رویکرد مبتنی بر پذیرش را در درمان بیماران مبتلا به درد مزمن نشان داده‌اند. پذیرش درد با اجتناب، اضطراب، افسردگی، ناتوانی و شدت درد کمتر همراه است (ویکسل و همکاران، ۲۰۰۸). هم چنین، پذیرش درد، با پریشانی و درد کمتر و بهزیستی روان شناختی بالاتر، همراه است. نتایج مداخلات بالینی مبتنی بر پذیرش، ارتقاء عملکرد جسمانی، عاطفی، روانی – اجتماعی و هم چنین کاهش مراجعه به مراکز درمانی را نشان می‌دهند (مک کرکن و همکاران، ۲۰۱۰).

مک کرکن و ولز(۲۰۰۸)، تاثیرات ۳ تا ۴ هفته درمان ACT مرتبط با درد مزمن بزرگسالان را گزارش کردند. در مطالعه ی آن ها، به دنبال درمان و ۳ ماه بعد از پیگیری درمان، بهبود معناداری در درد، اضطراب مرتبط با درد، ناتوانی، وضعیت شغلی و عملکرد جسمانی در آزمودنی ها دیده شد. در آن مطالعه، تغییر در پذیرش درد با تغییرات درد، افسردگی، اضطراب مرتبط با درد، ناتوانی جسمانی و روانی اجتماعی و هم چنین عملکرد جسمانی، در فاصله ی زمانی پیش و پس از درمان، همراه بود و تغییر عمل مبتنی بر ارزشمندی ها، با تغییر درد، افسردگی و ناتوانی جسمانی و روانی اجتماعی در فاصله ی زمانی پس از درمان تا دوره ی پیگیری، ارتبا ط معناداری را نشان داد (مک کرکن و همکاران، ۲۰۱۱). مطالعات اخیر، فاکتورهای والدینی مرتبط با درد مزمن کودکان را، تقویت رفتار بیمارگون، فاجعه سازی، نگرانی، باورهای مرتبط با درد و واکنش های حمایت گر و خفیف سازنده، شناسایی کرده‌اند( مک کرکن و همکاران، ۲۰۱۱). در درمانACT کودکان، والدین، به شیوه ی معناداری در درمان مشارکت می‌کنند و این یکی از شیوه های سودمند برای افزایش عملکرد کودکان به شمار می‌آید، به همین دلایل، شاید تاثیر درمانACT بر افزایش عملکرد کودکان، خیلی تعجب برانگیز نباشد(پالرمو، ۲۰۰۹).

شواهد تجربی محدودی در رابطه با تاثیردرمان های روان شناختی، مخصوصا درمان ACT بر دردهای مزمن کودکان دیده می شود(ویکسل و همکاران، ۲۰۰۷). هم چنین، در دهه ی اخیر، مطالعات توصیفی مربوط به وضعیت کارکردی کودکان مبتلا به درد مزمن، روند رو به افزایشی را نشان می‌دهد، اما، خلاء هایی در رابطه با مطالعات بالینی متمرکز بر کارکرد کودکان مبتلا به درد مزمن، مخصوصا در رابطه با دردهایی غیر از سردرد، وجود دارد (پالرمو، ۲۰۰۹).

‌بنابرین‏ با توجه به مطالب گفته شده می توان گفت از یک زاویه، با توجه به شیوع نسبتا بالای دردهای مزمن در کودکان و تاثیرات مخرب آن بر زندگی این افراد، مخصوصا در رابطه با عملکرد و فعالیت های مدرسه، و از زاویه ی دیگر با توجه به پژوهش های مداخلاتی محدود در این زمینه، مخصوصا در رابطه با درمان ACT ، در گام نخست نیازمند ساخت و تهیه و تکمیل برنامه ی CHACT ^[۴۳] هستیم. این برنامه در حال حاضر به شکل یک گرته اولیه در دنیا شکل گرفته و تا تکمیل آن گام‌های دیگری باقی مانده است. تنظیم چنین برنامه ای با توجه به برنامه بزرگسالان و گرته اولیه برنامه کودکان نیازمند طراحی نو است؛ چه که هم خانواده را و هم کودک را در بر می‌گیرد. پس در گام اول و قبل از یک وارسی تجربی بالینی نیاز به طراحی الگوی درمانی برای کودکان وجود دارد. اما چنین امری کامل نخواهد بود مگر اینکه در یک وارسی بالینی مورد آزمون قرار گیرد. ‌بنابرین‏ با طراحی چنین پروتکلی و کارآزمایی بالینی آن، از یک طرف امکان بررسی تجربی- بالینی آن فراهم می شود و از سوی دیگر می توان چنین درمانی را با سایر درمان های دیگر مورد مقایسه قرار داد. بدین ترتیب یک بدنه درمانی نو شکل می‌گیرد و امکان مقایسه نتایج به دست آمده با نتایج دیگر الگوها و روش های مداخله ای درد مزمن در گستره کودکی فراهم می‌گردد. از سوی دیگر، وجود یک برنامه بالینی در گستره درد های کودکی و وارسی بالینی آن می‌تواند در عین ترسیم زمینه مطالعات آینده، گرته اولیه به کار گیری بالینی آن را در ‌کلینیک‌ها و بیمارستانهای کودکان فراهم سازد.

۱-۴ اهداف پژوهش

مبتنی بر مسئله اساسی تحقیق، هدف های زیر پی گرفته شده است:

۱- طراحی مقدماتی پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) برای کودکان مبتلا به درد مزمن

۲- تعیین اثر بخشی پروتکل مقدماتی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر انعطاف پذیری، کیفیت زندگی و عملکرد کودکان ۷-۱۲ ساله مبتلا به دردهای مزمن

۱-۵ سوال های پژوهش

مبتنی بر مسئله و هدف های تحقیق، سوال های زیر تنظیم گردیده اند:

۱- پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) کودکان مبتلا به درد مزمن، با توجه به پروتکل درمان مشابه بزرگسالان، دربرگیرنده ی چه مشخصه ها و گام هایی است؟

۲- آیا اجرای پروتکل مقدماتی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد کودکان (CHACT)، انعطاف پذیری، کیفیت زندگی و عملکرد کودکان ۷-۱۲ ساله مبتلا به درد مزمن را بهبود می بخشد؟

۱-۶ تعریف نظری و عملیاتی متغیرهای پژوهش

۱-۶-۱ روان درمانی

الف – تعریف نظری: روان درمانی، روشی برای برطرف کردن مشکلات شخصی بیمار از طریق ارتباط کلامی، فکری، عاطفی، و نیز رابطه ی غیر کلامی، به وسیله ی فردی متخصص در این امر، می‌باشد (شاملو، ۱۳۸۷).