۱٫ Kermode
۲٫ Herrman
۳٫ Arole
بکشید، ساق پا و پاها را بالاتر از بدن روی یک صندلی بگذارید و دستها را در دو طرف بدن دراز کنید و
سرتان را روی بالش بگذارید. بعد روی اعضای مختلف بدنتان تمرکز کرده و خستگی را از آن ها خارج کنید.
-خوب بخوابید. هر روز در یک زمان منظم به رخت خواب بروید و عادات مناسب برای خواب بهتر را تمرین کنید.. ساعاتی از روز را در هیچ زمینه ای تمرکز نکنید تا ذهن و جسمتان بازیابی گردد. مثلا حواستان را پرت کنید. یا حرکت ابرها را تماشا نمایید. خیلی خوب است اگر در دفترچه یادداشت روزانه تان بنویسید: هیچ کاری نکن.
تاریخچه سلامت روان در ایران
برای خدمات بهداشت روان در ایران میتوان چهـار دوره قایل شد. دوره اول تا سالهای۱۳۲۰ ادامه یافت و دارالمجانینها با شرایط بسیار نامناسب در تهران، همدان، شیراز و اصفهان وجود داشتند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، دوره دوم ازسالهای ۱۳۲۰آغاز شد، هنگامی که دانشکده پزشکی در کشور تأسيس شد و روانپزشکی به عنوان شاخهای از طب مدرن منظور شد. تأسيس بیمارستانهای دانشگاهی جدید و تأسيس و رشد تدریجی دپارتمانها و بیمارستانهای روانپزشکی و آموزش دستیاری روانپزشکی در سالهای ۱۳۴۰، حداقل در شهرهای بزرگ، منجر به بهبود مراقبتهای ارائه شده برای بیـماران روانپزشکی شد.
در سومین دوره که سالهای ۱۳۵۰ را شامل می شد، تلاشهایی در جهت دستیابی به مراقبتهای بهداشت روان جامع، توسط اولین معاونت وزارت بهداشت و تامین اجتماعی وقت انجام شد. وزارتخانه به یک سری پژوهش همه گیرشناسی و تأسيس تعدادی بیمارستان و مراکز جامع روانپزشکی جدید در نقاط مختــلف کشور اقدام کرد و آغاز به آموزش سطح بندی شده در روانپزشکی و روانپرستاری کرد.
این برنامه های آموزشی و تحقیقاتی، پس از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷، در انستیتو روانپزشکی تهران ادغام شد و گسترش کشوری پیدا نکرد.
توسط یک تیم چند رشته ای چهارمین دوره، از مهرماه ۱۳۶۵ شروع شد. هنگامی که برنامه ملی بهداشت روان
متخصصان طرح و توسط دولت پذیرفته شد و استراتژی اصلی، ادغام فعالیتهای جدید در سیستم مراقبتهای بهداشتی اولیه بود.
سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۷۷ در سی امین اجلاس خود هدف «بهداشت برای همه تا سال ۲۰۰۰» را مطرح کرد و در سال ۱۹۷۸ در کنفرانس جهانی آلماآتا در قزاقستان مراقبتهای بهداشتی اولیه به عنوان مهمترین استراتژی در رسیدن به هدف «بهداشت برای همه» تعیین شد و همه کشورهای عضو و از جمله ایران اعلامیه آلماآتا را پذیرفتند.
زیرا طبق اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، برخورداری از بهداشت و درمان حق مسلم برای همه مردم است. در سال ۱۳۶۵ برنامه کشوری بهداشت روان تدوین شد و در سال ۱۳۶۷ به تصویب رسید و به صورت پایلوت در شهر کرد اجرا شد و طی این برنامه پایلوت که به صورت یک پروژه تحقیقاتی بود، آگاهی، نگرش و عملکرد پرسنل بهداشتی در این برنامه مورد پایش و ارزشیابی قرار گرفت و سپس برنامه پایلوت در شهررضا و هشتگرد نیز اجرا شد.
هدف از اجرای برنامه بهداشت روان فراهم آوردن خدمات اساسی بهداشت روان برای همه مردم به ویژه با
تأکید بر گروههای آسیب پذیر و مردم محروم است ضمنا این برنامه در نظر دارد آگاهی مردم و همچنین همچنین آگاهی و مهارت تیم سلامت را در ارائه خدمات بهداشت روان افزایش دهد و مشارکت جامعه را در بهره مندی از خدمات بهداشت روان جلب نمایند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، ایران تنها کشور در منطقه مدیترانه شرقی یا حتی در جهان است که برنامه ادغام بهداشت روان در نظام مراقبتهای بهداشتی را به اجرا در آورده است. برنامه بهداشت روان برنامهای مبتنی بر جامعه (جامعه نگر) است و هدف آن تأکید بیشتر بر درمان بیماران سرپایی و عرضه خدمات در محل زندگی میباشد.
تمام تلاش در پیشگیری از بستری طولانی مدت وبازگشت بیماران به محل زندگی و محل کارشان است، با این روش بستری شدنهای مکرر و متعاقب آن هزینه های درمان کاهش مییابد.
در حال حاضر برنامه ادغام بهداشت روان گسترش بیشتری یافته است و اکثر مناطق روستایی و بخشی از مناطق شهری را نیز تحت پوشش خود قرار داده است.
خدمات بهداشتی اولیه و بهداشت روان
خدمات بهداشتی اولیه مراقبتهای اساسی هستند که تمامی افراد خانواده ها را از طریق مشارکت کامل مردم با هدف تامین همگانی و ارزان خدمات، زیر پوشش قرارمیدهد.
برای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مناسب و مورد نیاز مردم بهترین روش، سطح بندی خدمات بهداشتی است. بر مبنای این روش استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی از اولین سطح یعنی بهورز که مسوول آموزش بهداشت روان در روستا و بیماریابی، ارجاع و پیگیری درمان است شروع میشود.
بهورز که در خانه بهداشت مستقر است، بیماران را تحت عناوین بیماری خفیف روانی(مانند: افسردگی، اضطراب و وسواس…)، بیــماری روانی شدید(سایکوزها)، صرع، عقب ماندگی ذهنی و سایر بیماریها می شناسد و به سطح بالاتر، پزشک عمومی ارجاع میدهد.
مرکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی اولین سطح درمانی است و پزشک عمومی این مراکز ارائه دهنده خدمات بهداشت روان به بیمارانی است که به وسیله بهورز ارجاع میشوند یا اینکه خود مستقیم به مراکز مراجعه میکنند.در صورت نیاز، بیماران به سطح سوم (روانپزشک یا پزشک دو ماه دوره دیده شهرستان) و یا سطح چهارم (بیمارستان و مراکز فوق تخصصی روانپزشکی) ارجاع میشوند استفاده از این روش منجربه ارتقای سطح سلامت، کاهش هزینه های خانواده ها، دسترسی فوریتر به خدمات مورد نیاز، کاهش هزینه های عمومی و منافع فراوان دیگر میشود.
یکی از نیازهای اساسی در مجموعه نیازهای بهداشتی و درمانی، بهداشت روان است و همان گونه که در تعریف سلامتی اشاره شد، سلامت روان یک عنصر اساسی سلامتی است. در حال حاضر برنامه کشوری بهداشت روان مناطق شهری و روستایی در حال اجرا میباشد و جمعیتی بالغ بر۳۰ ملیون نفر را زیر پوشش دارد.
خانه بهداشت
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، اولین واحد ارائه دهنده خدمات بهداشتـی مستــقر در روستا است، که اغلب چند روستای دیگر(روستاهای قمر) را نیز پوشش میدهد. میانگین جمعیت زیر پوشش هر خانه بهداشت ۱۵۰۰ نفر است. به طور معمول توسط دو بهورز(یک زن و یک مرد) اداره میشود که دارای حداقل ۵ تا ۸ کلاس سواد بوده و۲ سال دوره آموزش بهداشت عمومی را می گذرانند.