در ادامه پس از محاسبه اقلام تعهدی اختیاری هریک از شرکتها، میانگین پیراسته(۵%) این مقدار را محاسبه نموده وآن را مبنای طبقه بندی شرکتها قرار میدهیم به این نحو که شرکتهایی که مقدار اقلام تعهدی اختیاری آن ها مساوی ویا بالاتر از مقدار میانگین پیراسته این رقم در بین شرکتها باشد به عنوان شرکتهای با اقلام تعهدی اختیاری با کیفیت پایین در نظر گرفته شده و در مقابل شرکتهایی که مقدار اقلام تعهدی اختیاری آن ها کمتر از مقدار میانگین پیراسته این رقم در بین شرکتها باشد به عنوان شرکتهای با اقلام تعهدی اختیاری با کیفیت بالا در نظر گرفته میشوند.
روش تجزیه و تحلیل داده ها
همان طور که در مطالب قبل تشریح شد پس از محاسبه اقلام تعهدی اختیاری به صورت مقطعی[۲۸] ، و نیز مشخص شدن نوع کیفیت اقلام تعهدی اختیاری شرکتها ، شرکتها را به صورت دودویی طبقه بندی میکنیم که در آن برای شرکتهای دارای اقلام تعهدی اختیاری با کیفیت بالا عدد یک و برای شرکتهای دارای اقلام تعهدی اختیاری با کیفیت پایین عدد دو را در نظر میگیریم و به این صورت متغیر پاسخ تحقیق در رگرسیون لجستیک به صورت باینری تعریف می شود.
در ادامه برای آزمون هریک از فرضیات به ترتیب از مدل های رگرسیونی لجستیک زیر استفاده می شود که در رابطه با هر فرضیه مدل رگرسیونی مربوط به آن به صورت ترکیب-مقطعی برای ۳۰۶ نمونه سال-شرکت انجام میگیرد.
i: وقوع حادثه”اقلام تعهدی اختیاری با کیفیت بالا” که عدد “۱” را به خود اختصاص میدهد.
۱-i: عدم وقوع حادثه”اقلام تعهدی اختیاری با کیفیت پایین” که عدد “۰” را به خود اختصاص میدهد.
ساختار کلی تحقیق
فصل اوّل مربوط به کلیّات تحقیق؛ اعم از بیان مسئله و سوألات تحقیق، ضرورت انجام تحقیق، اهداف تحقیق، فرضیه های تحقیق ، روش شناسی تحقیق، جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه، روش جمع آوری اطلاعات و متغیرهای تحقیق و روش تجزیه و تحلیل داده ها بود که به اختصار بیان شد.
فصل دوم به بررسی ادبیات تحقیق اعم از مفاهیم و مبانی تئوریک و پیشینه های مربوط به تحقیقات انجام شده می پردازد.
فصل سوم به تشریح روش اجرای تحقیق اختصاص دارد.
فصل چهارم به تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده و نتایج بررسی آزمون فرضیه ها اختصاص دارد.
فصل پنجم به تلخیص و جمع بندی تحقیق، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات جهت استفادهکنندگان از تحقیق و تحقیقات آتی اختصاص دارد.
فصل دوم:
ادبیات تحقیق
۲-۱. مقدمّه
فصل دوم هر پایان نامه به طور معمول اختصاص به بررسی ادبیات تحقیق موضوع و همچنین پیشینه تحقیقات انجام شده دارد که پیرامون این قضیه جزئیات این فصل شامل موارد زیر است؛
ابتدا در تشریح ادبیات تحقیق؛ هدف و مفهوم از گزارشگری مالی، استفادهکنندگان و نوع نیاز اطلاعاتی، مفهوم ارزیابی عملکرد مالی و انواع معیارهای ارزیابی عملکرد مالی به تفکیک مورد تشریح قرار گرفتهاند.
سپس مفاهیم مربوط به معیارهای سود آوری شرکت، ارزش بازار شرکت و همچنین سیاست تقسیم سود شرکت به تفضیل مورد تشریح قرار گرفته است و در ادامه نقش مدیریت در گزارشگری، مفهوم مدیریت سود و روشها و انگیزه های و ابزار اندازه گیری مدیریت سود که خود تشریحی از اقلام تعهدی اختیاری و کیفیت این اقلام است به همراه جزئیات آن مورد تشریح قرار گرفته است.
در انتها نیز پیشینه تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده مورد اشاره قرار گرفته شده است.
۲-۲. اهداف گزارشگری مالی
صورتهای مالی گزارشهای حسابداری هستند که توسط یک شرکت به طور دورهای (معمولا سه ماه یا سالیانه) منتشر میشوند اطلاعات عملکردی گذشته و همچنین تصویری از دارایی های شرکت و تأمین مالی برای آن دارایی ها را ارائه می دهند (بِرک و همکاران ۲۰۱۲: ۱۸). این موضوع برای شرکتهای سهامی عام که با توجه به شرایط و قوانین وضع شده هر کشور ملزم به ارائه و بایگانی اطلاعات خود در کمسیون اوراق بهادار و بورس[۲۹]مربوطهشان هستند مصداق دارد که در این بین می بایست گزارشهای حسابداری با توجه به یک سری اهداف تهیه شودند که بر این اساس مبانی نظری گزارشگری مالی ایران اطلاعات ارائه شده توسط سیستم حسابداری تنها هنگامی می تواند در فرایند تصمیم گیریهای اقتصادی استفادهکنندگان مفید واقع شده مورد استفاده قرار گیرد که از حداقل استانداردهای لازم برخوردار باشد، این استانداردهای دستوری،”ویژگیهای کیفی”اطلاعات حسابداری نامیده شده می توانند بر میزان سودمندی اطلاعات بیفزایند(اعتمادی و همکاران ۱۳۹۱: ۱۰۲) .یعنی به نوعی هدف گزارشگری مالی، فراهم آوردن اطلاعاتی است که سرمایه گذاران، بستانکاران و سایر استفادهکنندگان را در اتخاذ تصمیمات اقتصادی یاری رساند(اعتمادی و همکاران ۱۳۹۱: ۱۰۲).
۲-۳. استفادهکنندگان از اطلاعات مالی
استفادهکنندگان صورتهای مالی به اشخاصی اطلاق می شود که جهت رفع نیازهای اطلاعاتی متفاوت خود از صورتهای مالی استفاده میکنند، و با تجزیه و تحلیل این گزارشهای مالی قضاوتهای خود را از عملکرد مالی شرکتها انجام و در نهایت اقدام به تصمیم گیریهای اقتصادی میکنند. گروه های اصلی استفادهکننده از صورتهای مالی شامل سرمایه گذاران (اعم از سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه)، اعتبار دهندگان(اعطا کنندگان تسهیلات مالی)، بستانکاران تجاری، تحلیلگران مالی و در نهایت مدیران شرکتها هستند.
سرمایه گذاران؛ به عنوان تأمین کنندگان سرمایه متضمن ریسک واحد تجاری و مشاورین آن ها به اطلاعاتی در مورد ریسک ذاتی و بازده سرمایه گذاریهای خود میباشند. اینان به اطلاعاتی نیار دارند که بر اساس آن بتوانند در مورد خرید، نگهداری یا فروش سهام تصمیم گیری نمایند و عملکرد مدیریت واحد تجاری و توان واحد تجاری را در جهت پرداخت سود سهام مورد ارزیابی قرار دهند(سازمان حسابرسی: ۷۵۶).
اعطا کنندگان تسهیلات مالی؛ علاقهمند به اطلاعاتی هستند که بر اساس آن بتوانند توان واحد تجاری را در بازپرداخت به موقع اصل و متفرعات تسهیلات دریافتی ارزیابی کنند(۷۵۶).
بستانکاران تجاری؛ در غالب فروشندگان کالا و خدمات، برعکس اعطاکنندگان تسهیلات مالی به وضعیت واحد تجاری در کوتاه مدت علاقهمند هستند مگر آنکه واحد تجاری از مشتریان عمده آنان بوده و ادامه فعالیت آنان به تداوم معاملات با واحد تجاری متکی باشد(۷۵۷).
تحلیلگران مالی؛ از آنجا که گاهاً سرمایه گذاران خود تجزیه و تحلیل صورتهای مالی را انجام می دهند، اما اغلب به گزارش تحلیلهای مالی کارشناسان(تحلیلگران) که در شرکتهای کارگزاری بورس و شرکتهای سرمایه گذاری فعالیت میکنند اتکا میکنند(لَشِر ۲۰۰۸: ۶۴)، واین موضوعباعث می شود تحلیلگران مالی با در نظر داشتن ارتباط مستقیم از فعالیت شغلیشان با این گزارشها به عنوان یکی از استفادهکنندگان اصلی ازصورتهای مالی محسوب شوند.