نوع دیگر محاسبه بازده حقوق صاحبان سهام به صورت فرمول زیر است:) بریگام،۱۳۶۲ (

۵- نسبت‌های ارزش بازار

آخرین گروه نسبت‌ها، معیارهایی هستند که بین قیمت بازار و ارزش دفتری هر سهم و سود ارتباط برقرار می‌کنند. این گروه شامل نسبت‌های مربوط به سود سهام نیز هستند.

• سود هر سهم (EPS):

نشان‌دهنده مبلغ سود به دست‌آمده بازار هر سهم می‌باشد. چنانچه در ساختمان سرمایه، سهام ممتاز وجود داشته باشد، برای تعیین مبلغی که به سهام عادی تخصیص می‌یابد، ابتدا باید سود سهام ممتاز را از سود خالص کسر کرد. به‌هر حال چنانچه همانند شرکت موردبررسی، سهام ممتازی وجود نداشته باشد، سود هر سهم از تقسیم سود خالص بر تعداد سهام منتشره به دست می‌آید. سود هر سهم مانند سود سهام مورد انتظار، معیار مفیدی در ارزیابی عملکرد عملیاتی شرکت است.)مدرس و عبدالله زاده،۱۳۷۸ (

• نسبت قیمت به سود ( ضریب P/E ) :

برخی نسبت‌ها نظر سهام‌داران را نسبت به شرکت ارزیابی می‌کنند. نسبت به سود یکی از این نسبت‌ها است که از تقسیم قیمت روز هر سهم بر سود هر سهم به دست می‌آید. بالا بودن این نسبت مطلوب است زیرا نشان می‌دهد که به تصور عموم سرمایه‌گذاران، شرکت آینده خوبی دارد.

• ارزش دفتری هر سهم عادی :

ارزش دفتری هر سهم از تقسیم خالص دارایی‌ها متعلق به سهام‌داران عادی ( حقوق صاحبان سهام پس از کسر حقوق سهام‌داران ممتاز ) بر تعداد سهام عادی منتشره به دست می‌آید. مقایسه ارزش دفتری هر سهم و قیمت بازار هر سهم معیار دیگری از نحوه نگرش سرمایه‌گذاران نسبت به شرکت می‌باشد.

• نسبت‌های سود سهام :

بسیاری از سهام‌داران عمدتاًً به دریافت سود سهام علاقه دارند. دو نسبت مربوط در این زمینه، بازده سود سهام و نسبت سود سهام پرداختی است.)وستون و بریگام،۱۳۶۲ (

پیشینه پژوهش

تحقیقات داخلی

• • قسوری (۱۳۹۳) در پژوهش خود به ارزیابی محتوای اطلاعاتی نسبت‌های صورت جریان وجوه نقد در تشخیص ورشکستگی شرکت‌ها پرداخت. ‌به این منظور مدل بهاندر و لیر (۲۰۱۳) با بهره گرفتن از رگرسیون لجستیک برای نمونه انتخاب شده از شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران ارائه شده است. مدل اول با بهره گرفتن از اطلاعات مالی سال پایه، با دقت کلی ۹۶٫۹% توانست در نمونه موردبررسی به پیش‌بینی بپردازد. مدل دوم با بهره گرفتن از اطلاعات مالی سال یک سال قبل از ورشکستگی، با دقت کلی ۷/۹۳٪ توانست در نمونه موردبررسی به پیش‌بینی بپردازد. به صورت خلاصه نتایج حاصل از این پژوهش بیان می‌کنند که نسبت‌های صورت جریان وجوه نقد در تشخیص ورشکستگی شرکت‌ها مفید می‌باشند.استفاده‌ کنندگان از صورت‌های مالی برای انجام تصمیم‌گیری‌های منطقی خود نیاز به ارزیابی عملکرد شرکت‌ها دارند و یکی از راه‌های انجام این ارزیابی تجزیه‌و تحلیل صورت‌های مالی است. استفاده از نسبت‌های مالی برای تجزیه‌و تحلیل مذبور یکی از معمول‌ترین روش‌هاست. نسبت‌های مالی ارتباط بین دو یا چند عدد را نشان می‌دهد که از صورت‌‌های مالی استخراج شده‌ است. معمولاً به نسبت‌های به دست‌آمده از صورت سود و زیان و ترازنامه (تعهدی) نسبت به نسبت‌های حاصل از صورت جریان وجوه نقد توجه بیشتری می‌شود.

• • مهدوی و براتی (۱۳۹۲): در این مقاله، کاربرد نسبت‌های حاصل از صورت جریان وجوه نقد در ارزیابی عملکرد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، برای چهار صنعت تجهیزات، کانی غیرفلزی، غذایی و شیمیایی و دارویی، بررسی‌شده است. برای انجام این پژوهش ۵ فرضیه اصلی و یک فرضیه فرعی طراحی و مورد آزمون قرار گرفت. مقایسه نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌ها نشان می‌دهد که نسبت‌های تعهدی و نسبت‌های حاصل از صورت جریان وجوه نقد هرکدام دارای محتوای اطلاعاتی خاصی هستند و نمی‌توان این دو را جایگزین یکدیگر کرد و ارائه آن‌ ها در کنار یکدیگر می‌تواند به شناخت بهتر نقاط قوت و نارسایی‌های یک واحد تجاری کمک کند. همچنین، نسبت‌های نقدی به‌خوبی می‌تواند تصویر مناسبی از سودآوری، بازده و توان پرداخت بدهی شرکت‌ها را ارائه دهد، ولی نسبت‌های مذبور در نشان دادن تصویری مناسب از نقدینگی شرکت‌ها ناتوان است.

• • اسماعیلی (۱۳۹۲)در پژوهش خود به بررسی تأثیر چرخه تجاری بر پایداری الگوهای پیش‌بینی ورشکستگی در محیط اقتصادی ایران می‌پردازد. شرایط اقتصادی به عنوان یک عامل برون‌سازمانی می‌تواند تأثیرات متفاوتی بر شرکت‌ها داشته باشد و رفتار داده های حسابداری و عملکرد شرکت‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. برای نمونه، در شرایط رکود اقتصادی انتظار می‌رود میزان رشد فروش و حاشیه سود شرکت‌ها و همچنین میزان سرمایه‌گذاری شرکت‌ها کاهش و ورشکستگی افزایش یابد و برعکس، در دوران رونق انتظار می‌رود عکس این موضوع رخ دهد. در نتیجه، می‌توان گفت انتظار می‌رود شرایط اقتصادی تأثیر متفاوتی بر داده های حسابداری و عملکرد شرکت‌ها و درنهایت بر مدل‌های پیش‌بینی ورشکستگی داشته باشد؛ ‌بنابرین‏، آگاهی از تغییر ساختار و کارایی مدل‌های پیش‌بینی ورشکستگی با توجه به چرخه‌های تجاری می‌تواند سرمایه‌گذاران و سایر تصمیم‌گیرندگان بازارهای مالی را در پیش‌بینی دقیق‌تر عملکرد آتی شرکت یاری رساند و سبب تخصیص کاراتر منابع گردد.

• • هنربخش و همکاران(۱۳۹۱) در تحقیقی با عنوان بررسی اثر نسبی استراتژی های تجاری بر روی ارتباط بین اهرم مالی و عملکرد شرکت های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران ‌به این موضوع پرداخته‌اند. این پژوهش به دنبال بررسی تاثیر استراتژی های تجاری روی ارتباط بین اهرم مالی و عملکرد می‌باشد. داده های مورد نیاز این پژوهش از ۴۵ شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران، در دوره زمانی ۱۳۸۸-۱۳۸۱ با بهره گرفتن از نرم افزار ره آورد و سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران جمع‌ آوری گردیده است. تکنیک آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیات، رگرسیون چند متغیره می‌باشد. برای آزمون فرضیات، شرکت ها به ۲ طبقه دارای استراتژی رهبری هزینه یا استراتژی تمایز محصول تقسیم شده اند. نتایج حاکی از آن است که در هر ۲ طبقه شرکت ها، متغیر اهرم مالی رابطه مثبتی با عملکرد شرکت دارد. همچنین نتایج نشان داده است که در شرکت های با استراتژی رهبری هزینه، سود تقسیمی رابطه مثبتی با عملکرد شرکت دارد. و در شرکت های با استراتژی تمایز محصول، متغیر اندازه شرکت، رابطه مثبت با عملکرد اما سود تقسیمی رابطه منفی با عملکرد شرکت دارند.